رشته دومیدانی جانبازان و توان یابان در سال ۱۹۵۲ فعالیت خود را همزمان با بازی های استوک مندویل آغاز کرد و در سال ۱۹۶۰ میلادی وارد پارالمپیک شد. این رشته تحت پوشش IPC است.

آغاز فعالیت در ایران:

آغاز فعالیت این رشته در ایران به سال ۱۳۶۰ بر می‌گردد و اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور آن در همین سال برگزار شد و اولین اعزام برون مرزی آن در سال ۱۳۶۲ به مسابقات جهانی استوک مندویل صورت پذیرفت.

مسابقات این رشته ورزشی در مواد دوها، میدانی‌ها، پرش‌ها و ویلچررانی برگزار می‌شود. این رشته در ۵ کلاسبندی در سطح دنیا ( پاراآسیایی، جهانی و پارالمپیک) و در ۲ بخش میدانی Field و دوها Track انجام می شود.

افرادی که می توانند بازیکن این رشته باشند:

افراد قطع عضو، کم توان ذهنی(ID)، فلج مغزی (CP)، ضایعات نخاعی و نابینایان و کم بینایان می توانند در رشته پارا دوومیدانی فعالیت کنند.

مواد نشسته و ایستاده:

ورزشکاران  در گروه نشسته و در بخش پرتاب باید از روی سکوها یا صندلی ها مسابقه دهند و در بخش دو با استفاده از ویلچرهای مخصوصی که استاندارد لازم را دارند و دارای ۳ چرخ باشد رقابت کنند.

پرتاب نشسته شامل وزنه، دیسک، نیزه و کلاب بوده که در این بخش وزن وسایل با توجه به معلولیت ورزشکار و کلاسبندی آن متفاوت است.

مواد دوهای نشسته: ۱۰۰متر، ۲۰۰متر، ۴۰۰متر،۸۰۰متر، ۱۵۰۰ متر، ۵۰۰۰ متر، ۱۰۰۰۰ متر و ماراتون است.

ورزشکاران در گروه ایستاده در ماده های دو، پرتاب و پرش به رقابت می پردازند.

مواد دوهای ایستاده شامل  ۱۰۰متر، ۲۰۰متر، ۴۰۰متر،۸۰۰ متر، ۱۵۰۰متر، ۵۰۰۰ متر، ماراتون و امدادی است.

مواد پرتاب ایستاده شامل وزنه، دیسک، نیزه و در پرش شامل ارتفاع، طول، سه گام است.

کلاسبندی:

کلاسبندی گروه پزشکی نشسته:

F51 تا F57 (گروه ضایعات نخاعی)

F31 تا F34 (گروه فلج مغزی)

کلاسبندی گروه پزشکی ایستاده:

F20، F40، F41، F42، F44، F46 (گروه قطع عضو و ID)

F35 تا F38 (گروه فلج مغزی)

در کلاسبندی این رشته ها حرف F  بر گرفته از کلمه Field است.

گفتنی است رشته دوومیدانی از رشته‌های پرمدال بازی‌های پارالمپیک محسوب می‌شود. این رشته اولین مدالهای رنگارنگ خود را در بازی های ۱۹۸۸ سئول به دست آورد. بانوان ورزشکار نیز برای اولین بار در بازی های پارالمپیک ۲۰۰۰ سیدنی شرکت کردند.